Küreselleşme ile birlikte 2000’li yıllar ticari rekabetin hukuksal savaşa dönüştüğü bir dönem haline geldi. Birçok ekonomi bu savaşta başarılı olabilmek için ellerindeki bütün sermayeyi en etkin bir biçimde kullanmanın yollarını aramaya başladılar. Acımasız hale gelen bu savaş içinde Patent piyasalardaki en güçlü yenilik ve de en büyük üstünlük göstergesi olmaktadır.
Dünya nüfusunda ki artış ve beraberinde gelen ekonomik rekabet ortamında ki artış rekabete yön veren faktörlerin tespitine ilişkin çalışmaları çoğaltmıştır. Yapılan çalışmaların ortak sonucu, bu ekonomik rekabette ayakta kalabilmenin temel ihtiyacının yenilik yapma yani patent çıkarma kabiliyeti olduğudur. Bu açıdan yeniliğin göstergesi olan patent kavramının incelenmesi çok önemlidir.
Patent; ilgili mallar üzerinde her türlü tasarrufu sahibine sağlayan bir haktır. Bu hak sayesinde o mala ilişkin ikinci ve üçüncü kişilerin tasarruf hakları kısıtlanmıştır. Hatta o mala ilişkin ilk patenti alan kişi için artık monopol kar elde etme imkanına sahip olduğu ifade edilmiştir.
Patent korumasının tarihçesine baktığımız zaman, bu uygulamanın ilk örneğini 1400’lü yıllarda Venedik’te görmekteyiz. 1443 yılında ilk olarak buluşların korunmasına yönelik çabalar 1474 yılında kanunlaşarak, resmi olarak ilk kez Dünya’ya duyurulan patent kanunu olmuştur. Daha sonra sırasıyla; İNGİLTERE, ABD, Fransa, Rusya, İtalya, Osmanlı İmparatorluğu ve Japonya buluşların korunmasına yönelik kanunları yürürlüğe sokarak bu alanda öncü devletler olmuşlardır.
Türkiye’de patent korumasının geçmişine baktığımızda, bu konudaki çalışmaların Osmanlı döneminde başladığını görmekteyiz. 1990’lı yılların başlarında Dünya ile ticaret anlaşmalarına ağırlık veren ve ticari atılımlar da bulunan Türkiye’de Patent haklarının koruması Sanayi Bakanlığı tarafından sağlanırken, 24 Haziran 1994 tarihinde 544 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eski adıyla Türk Patent Enstitüsü’nün kurulmasıyla atılmış ve daha sonra 27 Haziran 1995 tarihinde 551 Sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yürürlüğe girmiştir. Bu faaliyetlere ek olarak, pek çok ülkenin ulusal patent ofisleri ile yapılan görüşmeler sonucunda ikili işbirliği anlaşmaları imzalanmıştır. Türkiye’de bugün patent koruması, 6769 Sayılı Sına-i Mülkiyet Kanunu ve Sına-i Mülkiyet Kanununun Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik hükümleri ile sağlanmaktadır.
Teknolojik gelişmeler ile ekonomide ki dalgalanmalar ile Dünya ki rekabet ortamına ayak uydurmaya çalışan ülkemizde Türk Patent Kurumu kayıtlarına göre ülkemizde ki patent müracaatları sayılarıın yıllara göre değişimi aşağıda ki tablodaki gösterilmektedir.
PATENT BAŞVURULARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI
|
Yıl
|
Yerli Başvuru
|
Yabancı Başvuru
|
Genel
|
Genel
|
|
TÜRK PATENT
|
PCT
|
EPC
|
Toplam
|
Artış Oranı
|
TÜRK PATENT
|
PCT
|
EPC
|
Toplam
|
Artış Oranı
|
Toplam
|
Artış Oranı
|
1995
|
170
|
0
|
0
|
170
|
-
|
1520
|
0
|
0
|
1520
|
-
|
1690
|
-
|
1996
|
189
|
0
|
0
|
189
|
11,18%
|
687
|
26
|
0
|
713
|
-53,09%
|
902
|
-46,63%
|
1997
|
202
|
1
|
0
|
203
|
7,41%
|
598
|
730
|
0
|
1328
|
86,26%
|
1531
|
69,73%
|
1998
|
201
|
6
|
0
|
207
|
1,97%
|
596
|
1680
|
0
|
2276
|
71,39%
|
2483
|
62,18%
|
1999
|
265
|
11
|
0
|
276
|
33,33%
|
524
|
2220
|
0
|
2744
|
20,56%
|
3020
|
21,63%
|
2000
|
258
|
19
|
0
|
277
|
0,36%
|
442
|
2714
|
0
|
3156
|
15,01%
|
3433
|
13,68%
|
2001
|
298
|
39
|
0
|
337
|
21,66%
|
119
|
2756
|
2
|
2877
|
-8,84%
|
3214
|
-6,38%
|
2002
|
387
|
27
|
0
|
414
|
22,85%
|
88
|
1335
|
37
|
1460
|
-49,25%
|
1874
|
-41,69%
|
2003
|
454
|
35
|
1
|
490
|
18,36%
|
43
|
305
|
314
|
662
|
-54,66%
|
1152
|
-38,53%
|
2004
|
633
|
49
|
3
|
685
|
39,80%
|
68
|
167
|
1342
|
1577
|
138,22%
|
2262
|
96,35%
|
2005
|
895
|
33
|
7
|
935
|
36,50%
|
75
|
143
|
2308
|
2526
|
60,18%
|
3461
|
53,01%
|
2006
|
979
|
93
|
18
|
1090
|
16,58%
|
71
|
89
|
3915
|
4075
|
61,32%
|
5165
|
49,23%
|
2007
|
1747
|
60
|
31
|
1838
|
68,62%
|
71
|
139
|
4141
|
4351
|
6,77%
|
6189
|
19,83%
|
2008
|
2159
|
69
|
40
|
2268
|
23,39%
|
68
|
107
|
4694
|
4869
|
11,91%
|
7137
|
15,32%
|
2009
|
2473
|
74
|
41
|
2588
|
14,11%
|
69
|
105
|
4479
|
4653
|
-4,44%
|
7241
|
1,46%
|
2010
|
3120
|
60
|
70
|
3250
|
25,58%
|
77
|
100
|
4916
|
5093
|
9,46%
|
8343
|
15,22%
|
2011
|
3962
|
43
|
82
|
4087
|
25,75%
|
120
|
100
|
5934
|
6154
|
20,83%
|
10241
|
22,75%
|
2012
|
4360
|
74
|
109
|
4543
|
11,16%
|
78
|
154
|
6824
|
7056
|
14,66%
|
11599
|
13,26%
|
2013
|
4345
|
54
|
129
|
4528
|
-0,33%
|
95
|
175
|
7257
|
7527
|
6,68%
|
12055
|
3,93%
|
2014
|
4654
|
112
|
95
|
4861
|
7,35%
|
149
|
183
|
7182
|
7514
|
-0,17%
|
12375
|
2,65%
|
2015
|
5302
|
50
|
160
|
5512
|
13,39%
|
251
|
238
|
7957
|
8446
|
12,40%
|
13958
|
12,79%
|
2016
|
6153
|
88
|
204
|
6445
|
16,93%
|
407
|
211
|
9715
|
10333
|
22,34%
|
16778
|
20,20%
|
2017
|
7994
|
181
|
450
|
8625
|
33,82%
|
202
|
178
|
10278
|
10658
|
3,15%
|
19283
|
14,93%
|
2018
|
7114
|
42
|
193
|
7349
|
-14,79%
|
137
|
173
|
10845
|
11155
|
4,66%
|
18504
|
-4,04%
|
Ekonomide ki gelişime bağlı olarak artış gösteren patent müracaat sayısı yıl bazında incelendiğin de ekonomik dalgalanmalardan etkilendiği tabloda gözükmektedir. Buradan da anlaşılabileceği gibi bir ülkenin ekonomik ve teknolojik gelişimi patent müracaat sayılarıyla doğru orantılıdır.