YURTDIŞI PATENT TESCİLİ VE İHRACATA ETKİSİ
Ekonomik gücün artması ve mili gelirin yükselmesindeki en etkili silah ihracat yapılmasıdır. Ülkemizdeki en önemli sorunlardan biri ihracatın yeterli düzeyde olmamasıdır. Ülkemizdeki bir çok üretici inovatif ürünlerini yurtiçi pazarında satışa sunarken yurtdışı pazarında satışa sunamamaktadır. Yurtdışı pazarına çıkılamamasının en büyük nedeni ilgili ürünün yurtdışında tanıtılamaması ve yeterli girişimlerin sağlanamamasıdır. Tam bu noktada Patent müracaatının yurtdışına’ taşınması, ürünün tanıtılması ve pazarlanması aşamalarında bazen kilit rol oynayabilmektedir. Öncelikle yurtdışı Patent konusunu ve yurtiçindeki bir Patentin yurtdışına nasıl çıkabileceğini irdeleyelim. Patent korumasının yalnızca müracaatın gerçekleştirildiği ülke sınırlarında kalmaması için ilgili Patentin müracaat tarihinden itibaren 12 Ay içerisinde yurtdışında da talep edilen ülkelerde tescil girişiminin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ulusal bir Patentin yurtdışına çıkmasını sağlamak için birden fazla başvuru şekli vardır. Bu başvuru şekilleri aşağıda sunulmuştur;
- Ülkesel Başvuru;
- Uluslararası- PCT (Patent İşbirliği Anlaşması) Başvurusu;
- Avrupa Patent (EPC) Başvurusu;
- Avrasya Patent (EAPO) Başvurusu;
- OAPI Patent Başvurusu;
- ARIPO Patent Başvuru;
- Arap Ülkeleri Patent (GCC) Başvuru;
Bu başvuru şekilleri ile yurtdışına çıkan Patentler tescil girişiminde bulunulan ülkelerde de yayınlanmakta ve bu sayede ilgili ülkedeki sektör analizi yapan yabancı firmalar Patent hakkında bilgi sahibi olmaktadır. Yatırımcı veya sektör analizi yapan firmaların ilgili Patentle ilgilenmesi durumunda Patent sahibi ile irtibata geçilmekte ve ticari ilk kontak kurulmaktadır. Bu sayede yurtiçinde gerçekleştirilen Patent’e konu ürünün yurtdışından talep görmesi sağlanmakta ve yurtdışı temsilcilik veya distribütörlük antlaşmalarıyla Patente konu ürünün ihracatı mümkün olmaktadır. Özellikle; PCt, EPC, EAPO gibi bir çok ülkeyi içeren başvuru sistemleri ve Patent yayın bültenleri Dünya’ da sık izlendiği için bu sistemler üzerinden gerçekleştirilen Patentler hakkında talepler daha çok olmaktadır.
Yine yurtdışında Patent almış bir ülkeden de Türkiye’ ye Patent girişleri gerçekleşmekte ve ihracat yapılan ürünün Türkiye sınırları içerisinde korunması sağlanmaktadır. 2018 yılında Türkiye’ ye yaklaşık 34 farklı ülkeden Patent girişi yapılmış ve bu ülkeler içerisinde en çok Patent girişi yapan ülke 2370 Patent sayısıyla Almanya olmuştur. İkinci sırada ise tahmin edildiği üzere 1918 Patent sayısıyla Amerika yer almaktadır. Bu Patent sayılarından da anlaşılacağı gibi Almanya ve Amerika ülkelerinin Türkiye’nin ithalat payında önemli rol oynaması tesadüf değildir.
Sonuç olarak Patentin yurtdışına çıkması ve yurtdışında yayınlanması sektörde inovatif ürün arayışı içinde olan yatırımcıların dikkatini çekmekte ve bu sayede Patent’ e konu ürünün ihracata dönük ticarileşmesini kolaylaştırmaktadır. Yine gerçekleşen Patent müracaatlarıyla uluslararası bilgi çeşitliliği sağlanmakta ve ihracata dönük girişimler artırılmaktadır. Bu sayede yeterli Pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamayan Patent sahipleri içinde ihracat için bir şans doğmaktadır.
Birol ÖNAL
3 Bay Patent Yönetim Kurulu Başkanı
birol@3baypatent.com.tr